Du lịch Mộc Châu
Du lịch Mộc Châu
Con thương ơi ! Con quý ơi !
Nhà trẻ đó con nằm con chơi
Con thương ơi ! Con quý ơi !
Mẹ địu con đi nhà gửi trẻ
Tháng 8 năm 1965 tôi đi thâm nhập thực tế sáng tác tiết mục biểu diến cho đoàn Văn công Quân khu Tây Bắc. Tôi xuống ở xã Đông Khùa – một xã đồng bào Thái giáp ranh giữa huyện Mộc Châu và Yên Châu tỉnh Sơn La. Tôi ở đấy 2 tháng cùng ăn cùng ở với đồng bào. Cùng đi săn rừng bắn con nai, con khỉ. Cùng đi lưới bắt con cá ở suối “Sập”.
Mối lần đi săn, đi lưới đều là một ngày hội. Nhân dân Thái ở đây rất tự hào về hợp tác xã của mình. Đây là một hơp tác xã tiên tiến nhiều năm của tỉnh Sơn La. Đặc biệt có một nhà trẻ rất văn minh tiến bộ. Tuy nhà trẻ chỉ là một nhà sàn tre gỗ nứa lá thôi, nhưng mỗi cháu trong nhà trẻ đều có một giường, một tủ, một phích nước nóng, một bộ đồ ăn riêng. Lúc bầy giờ so với một bản làng của đồng bào dân tộc thiểu số, không những của tỉnh Sơn La mà của toàn miền Bắc, thì chắc nhà trẻ ở đây, của hợp tác xã Đông Khùa này là độc nhất vô nhị.
Con gái đầu của tôi lúc đó được 2 tuổi. Xa con, tôi nhớ lắm, nhớ những bước chân chập chững của con, nhớ tiếng cười, những câu nói bi bô của cháu. Đêm đêm tôi thường bất chợt tỉnh giấc và chẳng thể ngủ lại được ngay vì nhớ vợ con. Tôi thường sang nhà trẻ chuyện trò với cô trông trẻ và chơi với các cháu. Nhiệm vụ của tôi lúc đó là đi sáng tác viết về lực lượng vũ trang. Nhưng sau suốt hai tháng trời vẫn không viết được một nốt nhạc nào. Bất thình lình một đêm tôi thức giấc. Cảm xúc bất chợt ùa đến, tôi bật dậy vừa nằm vừa soi đèn pin (Bản làng lúc đó làm gì đã có điện, mà cũng chẳng dám thắp đèn dầu vì sợ ảnh hưởng đến giấc ngủ của chủ nhà), viết một mạch đến sáng thì xong bài “Địu con đi nhà trẻ”.
Lúc đó những cảm xúc ùa đến thật dồn dập. - Cảm xúc về một nhà trẻ văn minh tiến bộ. - Cảm xúc về những người phụ nữ đảm đang thay chồng gánh vác hết công việc nặng nhọc, hàng ngày vẫn địu con trên lưng vừa đi vừa hát. - Cảm xúc về cuộc sống của đồng bào các đân tộc thiểu số đã vững bước theo Đảng đổi đời. - Và trên hết là cảm xúc khi nghĩ về vợ tôi, cũng địu con trên lưng một mình làm tất cả mọi việc: Sơ tán vào hang tránh máy báy Mỹ, giặt giũ, nấu cơm... mà chồng thì đi biền biệt suốt năm tháng.
Thế là đợt đi thực tế đó tôi đã cho ra đời một ca khúc "lạc đề", ca khúc Địu con đi nhà trẻ. Năm 1966 bài hát đã trở thành một tiết mục đơn ca chính của đoàn Văn Công Quân khu Tây Bắc. Mãi đến năm 1968, tôi được cử đi học Đại học. Trong khi nằm chờ xe để lên Hà Bắc vào Nhạc Viện (Nhạc Viện sơ tán tại huyện Yên Dũng tỉnh Bắc Giang), lúc rỗi rãi tôi mới lấy giấy bút ra chép lại bài hát gửi cho Đài Phát thanh Tiếng Nói Việt Nam. Qua làn sóng của Đài, bài hát đã được phổ biến lan truyền khắp nơi. Sau đó Đoàn Ca nhạc TW đã đem đi biểu diễn tại Paris và các nước khác, rồi hãng đĩa hát Liên Xô cũng in đĩa. Từ đó bài hát lại được phổ biến rộng rãi đi khắp nơi…
Kỷ niệm về bài hát thì nhiều, nhưng có một kỷ niệm mà cho đến tận hôm nay tôi vẫn còn vương vẫn trong lòng:
Nhà trẻ đó trên cao này
Bốn phương trời gửi gió hương bay
Trông dòng suối, trông bản làng
Nắng tươi vàng trải nương lúa vàng
Con thương ơi ! Con quý ơi
Đó là vào năm 1972, tôi theo đoàn quân tình nguyện Việt Nam sang đánh địch tại Cánh Đồng Chum, Xiêng Khoảng, Lào. Một con đường độc đạo đưa quân tình nguyện sang Lào là đường số 7 từ Nghệ An qua Đô Lương, Con Cuông sang Cánh Đồng Chum. Vì vậy máy bay Mỹ ngày đêm bắn phá phong tỏa con đường. Tôi theo một đoàn xe vận tải đi trên con đường đó, dĩ nhiên phải vượt qua bao nhiêu bom đạn nguy hiểm.
Đến gần sáng thì tạt vào một cánh rừng ven đường ẩn náu để đêm mai đi tiếp. Tình cờ tại đây tôi gặp người đại đội trưởng phụ trách cảnh giới phá bom nổ chậm tuyến đường. Khi biết tôi là tác giả bài “Địu con đi nhà trẻ”, anh vội vàng kéo tôi đi, vừa đi vừa nói : "Các chị em ở đây rất thích bài hát của anh, họ đang ở trên chốt. Họ cho rằng tác giả là một phụ nữ. Bây giờ nếu gặp được tác giả thì họ phấn khởi lắm. Tôi sẽ đưa anh lên chốt”.
Lại leo núi, mệt đứt hơi. Chừng gần đến nơi, anh kéo tôi ngồi xuống nghỉ một lát. Bỗng nghe thấy tiếng hát từ trên chốt vọng xuống. Tiếng hát rất trẻ của chừng năm, sáu cô gái.
“...Của con đấy con ơi cả đồng lúa, cả nương đồi.
Cả bốn năm phương trời, cả ngày mai, cả cuộc đời.
Của con đấy con ơi cả trời cao với tầng mây trắng...”
Trong không khí rừng núi, đêm tối, bom đạn, hiểm nguy, tiếng hát làm xáo động tâm tư con người. Tôi và anh đại đội trưởng kia lặng người đi. Tôi muốn chạy lên ngay nhưng anh kéo tôi ngồi xuống. “Để họ hát hết bài đã anh ạ”.
Nhưng bài hát đã được hát hết đâu. Một đoàn máy bay giặc kéo tới thả bom tọa độ. Chớp lóe nhằng nhịt, lửa khói mù trời, đất đá như muốn vùi lấp chúng tôi. Anh đại đội trưởng vội vàng kéo tôi tụt xuống thoát khỏi vòng nguy hiểm, rồi anh lại chạy biến đi lo giải quyết hậu quả.
Cho đến hôm nay tôi vẫn không biết tên anh đại đội trưởng kia? cũng không biết các cô gái đã hát bài hát của tôi đêm đó tên là ai? Bao nhiêu tuổi? Quê ở đâu? Có qua khỏi được trận bom tọa độ đó không?
Hôm nay, cảm xúc lại ùa về. Tôi rất muốn được gặp các cô gái đó một lần để hỏi: “Các cô có còn hát bài Địu con đi nhà trẻ nữa không? còn muốn gặp tác giả bài hát nữa không?"
Nhạc sĩ Đào Ngọc Dung
ĐỊU CON ĐI NHÀ TRẺ
Sáng tác: Đào Ngọc Dung
Trình bày: Thu Phương - Tốp nữ Ca múa NDTƯ.
*********************************
1-
Con thương ơi ! Con quý ơi !
Nhà trẻ đó con nằm con chơi
Con thương ơi ! Con quý ơi !
Mẹ địu con đi nhà gửi trẻ
Nhà trẻ đó trên cao này
Bốn phương trời gửi gió hương bay
Trông dòng suối, trông bản làng
Nắng tươi vàng trải nương lúa vàng
Con thương ơi ! Con quý ơi !
ĐK1:
Của con đấy con ơi, cả đồng lúa cả nương đồi
Cả bốn năm phương trời, cả ngày mai cả cuộc đời
Của con đấy con ơi, cả trời cao với tầng mây trắng
Cả núi non cả rừng, cả dòng suối hát reo mừng
Cả núi rừng dòng suối là của con đấy con ơi !
2-
Đời ngày xưa, bố con xưa
Đời cuồng nhối cho tạo cho phìa
Cả rừng xanh, khúc suối xanh
Cả nương lúa cũng của nhà phìa
Phìa đem súng đi săn rừng
Bố con đứng thèm cái con nai
Phìa ra suối đi quăng chài
Bố con đứng nhìn cá mà thèm
Thù đừng quên, nhớ lấy con
ĐK2
Ngày mai lớn khôn lên cả dòng suối này vẫn đầy
Thả sức con quăng chài tận biển khơi hay sông dài
Ngày mai lớn khôn lên luyện bàn tay con cầm cây súng
Thả sức đi săn rừng diệt con thú giết quân thù
Biển cả hay rừng núi là của con đấy con ơi !
3-
Con thương ơi ! Con quý ơi !
Nhà trẻ đó con nằm con chơi
Mẹ đi nương, cấy lúa nương
Trồng khoai sắn ấm no bản mường
Mẹ cuốc xới, mẹ vun trồng
Gắng đêm ngày làm việc bằng hai
Cho thêm lúa ra chiến trường
Bố yên lòng chiến đấu đường dài
Con thương ơi Con quý ơi !
ĐK3:
Ngủ yên nhé con ơi, dù tàu bay đừng giật mình
Đã có súng dân quân mẹ canh giữ cho yên lành
Ngủ yên nhé con ơi, đã có bố con cầm cây súng
Chiến đấu nơi chiến trường diệt quân Mỹ giữ bản mường
Gian khó nào nề chi vì đời con đấy con ơi !
ĐK1:
Của con đấy con ơi, cả đồng lúa cả nương đồi
Cả bốn năm phương trời, cả ngày mai cả cuộc đời
Của con đấy con ơi, cả trời cao với tầng mây trắng
Cả núi non cả rừng, cả dòng suối hát reo mừng
Cả núi rừng dòng suối là của con đấy con ơi !
Ý kiến bạn đọc
Những tin cũ hơn
